ฟิวส์ขาดสาเหตุมาจากอะไร พร้อมวิธีรับมือ ป้องกันและแก้ไขเบื้องต้น
Key Takeaway
- ฟิวส์คืออุปกรณ์ป้องกันไฟฟ้า ทำหน้าที่ตัดวงจรอัตโนมัติเมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลเกินกว่าค่ากำหนด ภายในฟิวส์มีเส้นลวดโลหะ จะหลอมละลายเมื่อกระแสไฟเกิน ช่วยป้องกันไม่ให้อุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหายหรือลัดวงจรจนเกิดไฟไหม้
- ฟิวส์ขาดสาเหตุมาจากการใช้ไฟเกิน โหลดไฟฟ้าสูงเกินกำลังของฟิวส์ หรืออุปกรณ์ไฟฟ้ามีการลัดวงจร นอกจากนี้ แรงดันไฟฟ้าขึ้นลงผิดปกติ หรือฟิวส์เสื่อมสภาพก็อาจทำให้ขาดได้เช่นกัน
- เมื่อฟิวส์ขาดควรปิดสวิตช์หลักทันทีเพื่อความปลอดภัย ตรวจสอบว่าเกิดจากไฟเกินหรือลัดวงจร หากแน่ใจว่าอุปกรณ์ไม่เสีย เปลี่ยนฟิวส์ใหม่ที่มีค่ากระแสเท่ากัน
- หากฟิวส์ขาดบ่อยๆ ควรให้ช่างไฟตรวจสอบระบบหรือพิจารณาใช้อุปกรณ์เสริมจาก Chuphotic เช่น เซอร์กิตเบรกเกอร์หรือเครื่องปรับแรงดันไฟฟ้าเพื่อป้องกันปัญหาซ้ำอีกในอนาคต
ฟิวส์ขาดเป็นปัญหาไฟฟ้าที่หลายบ้านเจอบ่อย แต่รู้ไหมว่าการที่ฟิวส์ขาดไม่ได้เกิดจากอุบัติเหตุเพียงอย่างเดียว แต่สะท้อนถึงความผิดปกติของระบบไฟฟ้าที่ซ่อนอยู่ ถ้าปล่อยไว้ไม่ตรวจเช็ก อาจส่งผลให้อุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหาย หรือร้ายแรงถึงขั้นไฟไหม้ได้ บทความนี้จะพาไปรู้จักสาเหตุที่ทำให้ฟิวส์ขาด วิธีเช็กและรับมือเบื้องต้น รวมถึงเคล็ดลับป้องกันไม่ให้เกิดซ้ำ เพื่อให้เข้าใจระบบไฟฟ้าในบ้านมากขึ้น และรู้วิธีจัดการอย่างปลอดภัย
ฟิวส์คืออะไร สำคัญอย่างไร?
ฟิวส์ (Fuse) คืออุปกรณ์ป้องกันไฟฟ้าที่ทำหน้าที่ตัดวงจรอัตโนมัติเมื่อมีกระแสเกินกว่าค่าที่กำหนด ตัวฟิวส์มีเส้นลวดตัวนำขนาดเล็กซึ่งจะร้อนและหลอมขาดเมื่อกระแสไหลมากเกินไป ทำให้หยุดการจ่ายไฟก่อนเกิดความเสียหายกับอุปกรณ์หรือสายไฟ ช่วยป้องกันอันตรายจากไฟไหม้และการลัดวงจรในระบบไฟฟ้า
ฟิวส์ที่ใช้ในบ้านสำคัญมาก เพราะเป็นด่านแรกที่ป้องกันความเสียหายจากกระแสไฟฟ้าเกินหรือลัดวงจร เมื่อกระแสไหลเกินกว่าที่ระบบรับได้ ฟิวส์จะหลอมขาดและตัดวงจรทันที ช่วยป้องกันไม่ให้สายไฟร้อนจนไหม้หรืออุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหาย ลดความเสี่ยงเกิดไฟฟ้าลัดวงจรและไฟไหม้ภายในบ้าน และยังช่วยจำกัดความเสียหายเฉพาะจุด หากวงจรใดมีปัญหา ฟิวส์จะขาดเฉพาะสายนั้นโดยไม่กระทบระบบไฟฟ้าทั้งบ้าน ทำให้ตรวจหาจุดเสียหายง่าย เพิ่มความปลอดภัยให้ผู้อยู่อาศัยได้
ฟิวส์มีหลายชนิดด้วยกัน เช่น
- ฟิวส์แก้วหรือเซรามิก ใช้ในอุปกรณ์ไฟฟ้าขนาดเล็ก เช่น ทีวี วิทยุ เครื่องใช้ภายในบ้าน
- ฟิวส์แบบใบมีด นิยมใช้ในรถยนต์และยานพาหนะ แยกป้องกันแต่ละวงจร เช่น ไฟหน้า วิทยุ
- ฟิวส์กำลัง ใช้ในระบบไฟฟ้าแรงสูง หรือตู้ควบคุมอุตสาหกรรม รับกระแสได้สูงและตัดวงจรได้เร็ว
- ฟิวส์ละลายช้า ทนกระแสกระชากช่วงสตาร์ต เหมาะกับมอเตอร์หรืออุปกรณ์ที่มีกระแสเริ่มต้นสูง
- ฟิวส์รีเซตได้ เมื่อตัวฟิวส์ร้อนจะเพิ่มค่าความต้านทานและหยุดกระแสเอง เมื่อเย็นลงจะกลับมาใช้งานได้ใหม่ ไม่ต้องเปลี่ยน
ฟิวส์ที่ใช้ในบ้านเป็นฟิวส์แก้ว หรือฟิวส์เซรามิก ใช้ในปลั๊ก เครื่องใช้ไฟฟ้าเล็กๆ เช่น ทีวี เครื่องเสียง ไมโครเวฟ หรือเตารีด เพื่อป้องกันกระแสเกินเฉพาะอุปกรณ์นั้นๆ นอกจากนี้ ในตู้ไฟบ้านอาจใช้ฟิวส์กำลังขนาดเล็ก หรือเบรกเกอร์ (MCB) แทนฟิวส์ เพื่อความสะดวกในการตัดต่อวงจรและป้องกันไฟเกินทั้งระบบ ฟิวส์ในบ้านทั่วไปมีค่ากระแสประมาณ 5 – 15 แอมป์ แล้วแต่ขนาดวงจรหรืออุปกรณ์ที่ป้องกัน
ฟิวส์ขาดคืออะไร อันตรายไหม?
ฟิวส์ขาดเกิดจากเส้นลวดหรือแผ่นโลหะภายในฟิวส์หลอมละลายขาดออกจากกัน เมื่อเกิดกระแสไฟฟ้าเกินกว่าค่าที่ฟิวส์รับได้ ทำให้วงจรไฟฟ้าถูกตัดทันทีเพื่อป้องกันความเสียหาย ฟิวส์จึงทำหน้าที่เหมือน “ตัวกันชน” ช่วยป้องกันอุปกรณ์ไฟฟ้าหรือสายไฟจากการลัดวงจรหรือไฟไหม้
โดยทั่วไป ฟิวส์ขาดไม่อันตรายโดยตรง เพราะหมายความว่าฟิวส์ได้ทำหน้าที่ตัดกระแสเพื่อป้องกันความเสียหายแล้ว แต่สิ่งที่ต้องระวังคือ “สาเหตุที่ทำให้ฟิวส์ขาด” หากเกิดจากกระแสไฟเกินหรือลัดวงจรในวงจรไฟบ้าน อาจบ่งบอกว่ามีปัญหาที่อุปกรณ์หรือสายไฟ ถ้าเสียบฟิวส์ใหม่โดยไม่ตรวจสอบต้นเหตุ อาจเกิดความร้อนสูง ไฟฟ้าช็อต หรือไฟไหม้ได้
ฟิวส์ขาดสาเหตุมาจากอะไร?
การที่ฟิวส์ขาดบ่อยเกิดจากการใช้งานเกินกำลัง อุปกรณ์ชำรุด หรือระบบไฟไม่เสถียร เป็นสัญญาณเตือนว่าระบบไฟฟ้าผิดปกติ การเข้าใจสาเหตุจริงๆ ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดซ้ำและลดความเสี่ยงอันตรายต่ออุปกรณ์และบ้านได้ ไปดูกันว่าสาเหตุที่ฟิวส์ขาดมาจากอะไรได้บ้าง
1. ไฟฟ้าลัดวงจร
ไฟฟ้าลัดวงจรเกิดจากสายไฟสองเส้น (สายเฟสกับนิวทรัล หรือเฟสกับกราวด์) สัมผัสกันโดยตรง ทำให้กระแสไฟพุ่งสูงในเสี้ยววินาที จนฟิวส์หลอมขาดเพื่อหยุดการไหลของกระแสทันที สาเหตุอาจมาจากสายไฟเก่า ฉนวนแตก การต่อสายผิด หรือมีโลหะตกไปเชื่อมระหว่างขั้วไฟในปลั๊กหรืออุปกรณ์ หากไม่รีบตรวจสอบอาจเกิดไฟช็อตหรือไฟไหม้ได้
2. โหลดไฟเกิน
การโหลดไฟเกินเป็นสาเหตุหลักๆ ที่พบบ่อยเมื่อฟิวส์บ้านขาด เกิดจากการใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าหลายชนิดพร้อมกันในวงจรเดียว เช่น เปิดเตารีด เครื่องซักผ้า และตู้เย็นในปลั๊กเดียวกัน ทำให้กระแสรวมเกินกว่าฟิวส์จะรับได้ เมื่อกระแสไหลเกินเป็นเวลานาน ตัวฟิวส์จะร้อนและหลอมขาดเพื่อตัดวงจร การแก้ไขคือแยกโหลดให้อยู่ในวงจรที่เหมาะสม ไม่ใช้ปลั๊กพ่วงมากเกินไป และเลือกฟิวส์ที่มีกระแสพิกัดตรงขนาดโหลด
3. สายไฟหรืออุปกรณ์ชำรุด
สายไฟที่เก่า ฉนวนหลุด หรือโดนความชื้นอาจทำให้เกิดการรั่วไหลของกระแสไฟ ทำให้ฟิวส์ขาดบ่อยโดยไม่ทราบสาเหตุ รวมทั้งอุปกรณ์ไฟฟ้าที่เสื่อม เช่น พัดลมที่มอเตอร์ไหม้ หรือหม้อหุงข้าวที่ขดลวดขาด ก็อาจทำให้เกิดกระแสเกินได้ ควรเช็กอุปกรณ์ที่ต่ออยู่ในวงจรทีละชิ้น เพื่อหาต้นเหตุของการชำรุดก่อนเปลี่ยนฟิวส์ใหม่
4. ฟิวส์เสื่อมหรือขนาดไม่เหมาะสม
ฟิวส์มีอายุการใช้งานจำกัด เมื่อใช้ไปนานๆ ตัวนำภายในอาจกรอบหรือเสื่อมจากความร้อนสะสม ทำให้ขาดง่ายแม้ไฟปกติ หรือในบางกรณี ผู้ใช้เลือกฟิวส์ที่มีค่ากระแสไม่ตรง เช่น ใช้ฟิวส์ 5 แอมป์ในวงจรที่กินไฟ 10 แอมป์ ฟิวส์จะขาดเป็นประจำ แต่หากเลือกฟิวส์ 20 แอมป์ในวงจร 10 แอมป์ จะไม่ตัดเมื่อเกิดไฟเกิน ซึ่งเสี่ยงไฟไหม้ ควรเลือกฟิวส์ตามค่าที่ผู้ผลิตหรือช่างไฟกำหนดเท่านั้น
5. ระบบไฟฟ้าไม่เสถียร
แรงดันไฟฟ้าที่ขึ้นลงบ่อย หรือไฟกระชากจากการเปิดเครื่องจักรใหญ่ การเกิดพายุฝน หรือฟ้าผ่า อาจทำให้กระแสไฟไหลมากเกินกะทันหัน ฟิวส์จะขาดเพื่อป้องกันอุปกรณ์ไฟฟ้าไม่ให้เสียหาย หากเกิดบ่อยควรติดตั้งเครื่องป้องกันไฟกระชาก (Surge Protector) หรือเครื่องปรับแรงดันไฟ (Stabilizer) เพื่อช่วยควบคุมแรงดันให้คงที่และยืดอายุของอุปกรณ์และระบบไฟในบ้าน
รับมืออย่างไร? เมื่อฟิวส์ขาด
- ปิดสวิตช์หลักก่อนเพื่อความปลอดภัย ควรตัดกระแสไฟจากสวิตช์หลักหรือเบรกเกอร์เมนทุกครั้ง เพื่อป้องกันไฟดูดหรือไฟช็อตขณะทำงาน โดยเฉพาะเมื่อต้องเปิดตู้ไฟหรือจับสายไฟ การปิดสวิตช์หลักช่วยให้มั่นใจว่าพื้นที่นั้นปลอดกระแสไฟและสามารถซ่อมแซมได้ปลอดภัย
- ตรวจสอบว่าฟิวส์ขาดเกิดจากไฟเกินหรืออุปกรณ์เสีย ตรวจดูว่าอุปกรณ์ใดต่ออยู่ในวงจรนั้น เช่น เครื่องใช้ที่เปิดพร้อมกันหรืออุปกรณ์ที่อาจชำรุด แล้วถอดออกเพื่อตรวจหาสาเหตุ
- ใช้ไฟฉายหรือแสงสว่างสำรองจนกว่าจะซ่อมเสร็จ เตรียมไฟฉายหรือโคมไฟพกพาไว้ใช้งานแทน เพื่อให้มองเห็นขณะตรวจเช็กตู้ไฟหรือเปลี่ยนฟิวส์ ป้องกันสะดุดหรือสัมผัสส่วนที่มีกระแสไฟโดยไม่ตั้งใจ โดยเฉพาะในพื้นที่มืดหรือชื้น
วิธีตรวจเช็กเมื่อฟิวส์ขาด
- สังเกตว่าหลอดไฟหรือเครื่องใช้ไฟฟ้าไม่ทำงาน หากพบว่ามีบางจุดในบ้านไฟดับหรือเครื่องใช้ไฟฟ้าไม่ติด ทั้งที่บริเวณอื่นยังมีไฟอยู่ อาจเกิดจากฟิวส์ขาดในวงจรนั้น
- ตรวจสอบฟิวส์ไฟบ้านขาดในตู้ควบคุมว่าฟิวส์ไหม้หรือขาด เปิดตู้ฟิวส์หรือเบรกเกอร์ดูว่ามีฟิวส์ตัวใดมีร่องรอยไหม้ สีดำ หรือหลอดแก้วภายในขาดออกจากกัน ซึ่งบ่งบอกว่าฟิวส์นั้นชำรุด
- ใช้มัลติมิเตอร์หรือเครื่องวัดแรงดันไฟฟ้าเพื่อเช็ก หากไม่แน่ใจ ให้ใช้มัลติมิเตอร์วัดความต่อเนื่องของกระแสไฟ (Continuity Test) หรือแรงดันไฟ เพื่อยืนยันว่าฟิวส์ขาดจริง ก่อนเปลี่ยนฟิวส์ใหม่ที่มีค่ากระแสเท่ากันหรือใกล้เคียงตามมาตรฐาน
วิธีแก้ไขเบื้องต้นเมื่อฟิวส์ขาด
- ตรวจสอบก่อนว่าฟิวส์ขาดเพราะสาเหตุใด ตรวจดูว่ามีอุปกรณ์ใดใช้ไฟเกินหรือมีการลัดวงจรในระบบ เพื่อป้องกันไม่ให้ฟิวส์ใหม่ขาดซ้ำอีก
- ปิดสวิตช์ทั้งหมดก่อนเริ่มซ่อม ปิดสวิตช์หลักหรือเบรกเกอร์เพื่อความปลอดภัยก่อนสัมผัสฟิวส์หรือส่วนใดของระบบไฟ
- เตรียมฟิวส์ใหม่ที่มีขนาดกระแสไฟเท่ากัน ใช้ฟิวส์ที่มีค่าแอมป์ (Amp) เท่ากับของเดิม เพื่อให้ระบบไฟฟ้าทำงานได้ปลอดภัย มีประสิทธิภาพ
- ถอดฟิวส์เก่าออกอย่างระมัดระวัง ใช้ไขควงหรืออุปกรณ์ที่เป็นฉนวนไฟฟ้าในการถอด เลี่ยงสัมผัสด้วยมือเปล่า
- ใส่ฟิวส์ใหม่ ตรวจสอบให้แน่นพอดี ไม่หลวม เพื่อให้กระแสไฟไหลผ่านได้ตามปกติ
- เปิดสวิตช์และทดสอบระบบไฟฟ้า เปิดเบรกเกอร์กลับขึ้น และตรวจสอบว่าไฟฟ้ากลับมาใช้งานได้ตามปกติ
เรียกช่างผู้เชี่ยวชาญหากฟิวส์ขาดซ้ำหรือมีปัญหาอื่น หากเปลี่ยนฟิวส์แล้วไฟยังไม่ติด หรือฟิวส์ขาดบ่อย ควรให้ช่างไฟตรวจสอบระบบเพื่อความปลอดภัย
วิธีเลือกฟิวส์ให้เหมาะกับการใช้งาน
การเลือกฟิวส์ให้เหมาะสมกับการใช้งานเป็นสิ่งสำคัญ เพราะฟิวส์ทำหน้าที่ป้องกันความเสียหายจากกระแสไฟเกินและลดความเสี่ยงไฟไหม้ หากเลือกผิดอาจทำให้ระบบไฟฟ้าทำงานผิดปกติหรือไม่ปลอดภัย
- เลือกตามกระแสไฟฟ้า ฟิวส์ต้องรองรับกระแสไฟสูงสุดที่วงจรใช้งานจริง โดยทั่วไป ควรเลือกฟิวส์ที่มีกระแสสูงกว่าค่ากระแสใช้งานประมาณ 25% เพื่อป้องกันการขาดก่อนเวลาอันควร
- เลือกตามชนิดของฟิวส์ ฟิวส์มีหลายประเภท เช่น ฟิวส์แบบหลอดแก้ว ฟิวส์แบบใบมีด หรือฟิวส์แบบคาร์ทริดจ์ ควรเลือกให้เหมาะกับลักษณะของอุปกรณ์หรือวงจรไฟฟ้าที่ใช้งาน
- พิจารณาความเร็วในการตัดวงจร ฟิวส์บางชนิดตัดกระแสได้รวดเร็ว (Fast-blow) เหมาะกับวงจรอิเล็กทรอนิกส์ ส่วนฟิวส์แบบหน่วงเวลา (Slow-blow) เหมาะกับอุปกรณ์ที่มีกระแสเริ่มต้นสูง เช่น มอเตอร์หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดใหญ่
- ตรวจสอบแรงดันไฟฟ้า ฟิวส์ที่เลือกต้องมีค่าแรงดันเท่ากับหรือสูงกว่าระบบที่ใช้งาน เพื่อให้สามารถตัดวงจรได้ปลอดภัยเมื่อเกิดไฟเกิน
- เลือกขนาดและมาตรฐานที่เหมาะสม ตรวจสอบขนาดทางกายภาพของฟิวส์ให้พอดีกับช่องติดตั้ง และเลือกฟิวส์ที่ได้รับมาตรฐานความปลอดภัย เช่น มอก. หรือมาตรฐานสากล (IEC, UL) เพื่อความมั่นใจในการใช้งาน
เคล็ดลับป้องกันไม่ให้ฟิวส์ขาดบ่อย
ฟิวส์ที่ขาดบ่อยบ่งบอกถึงปัญหาในระบบไฟฟ้าหรือการใช้งานที่ไม่เหมาะสม หากต้องการยืดอายุการใช้งานและลดความเสี่ยงไฟฟ้าขัดข้อง ป้องกันได้ด้วยวิธีต่อไปนี้
- หมั่นเช็กระบบไฟฟ้าเป็นประจำ ตรวจสอบสายไฟ จุดต่อ และฟิวส์ในตู้ควบคุมสม่ำเสมอ เพื่อหาสัญญาณความร้อนสูงหรือการเสื่อมสภาพก่อนเกิดปัญหา
- ใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าคุณภาพและเหมาะกับกำลังไฟ เลี่ยงการใช้อุปกรณ์ราคาถูกหรือไม่ได้มาตรฐาน เพราะอาจดึงกระแสไฟเกินจนทำให้ฟิวส์ขาดบ่อย ควรเลือกอุปกรณ์ที่มีฉลากรับรองและใช้กำลังไฟตามกำหนด
- ติดตั้งเบรกเกอร์หรือระบบป้องกันไฟกระชากเพิ่มเติม การติดตั้งเบรกเกอร์อัตโนมัติ (MCB) หรืออุปกรณ์ป้องกันไฟกระชาก (Surge Protector) ช่วยลดโอกาสที่ฟิวส์จะขาดจากไฟเกินหรือแรงดันไฟฟ้าที่ไม่คงที่
ฟิวส์ขาดไม่ได้เกิดขึ้นแบบไร้เหตุผล แต่เป็นสัญญาณเตือนว่าระบบไฟฟ้าในบ้านมีบางอย่างผิดปกติ ไม่ว่าจะเป็นไฟลัดวงจร โหลดไฟเกิน หรืออุปกรณ์ชำรุด การเข้าใจสาเหตุช่วยให้รับมือได้ถูกวิธี ไม่ต้องเปลี่ยนฟิวส์ซ้ำไปมาโดยไม่แก้ที่ต้นเหตุ หากฟิวส์ขาดบ่อย ควรให้ช่างไฟมาเช็กระบบให้ละเอียด เพราะบางครั้งปัญหาอาจซ่อนอยู่ในสายไฟหรือระบบภายในที่เราไม่เห็น การดูแลระบบไฟฟ้าให้ดีตั้งแต่ต้นช่วยยืดอายุอุปกรณ์ในบ้าน ลดความเสี่ยงไฟไหม้ และทำให้ใช้งานไฟฟ้าปลอดภัย อุ่นใจในทุกวัน
ไม่อยากพบปัญหาฟิวส์ขาดบ่อยๆ แนะนำอุปกรณ์ช่วยป้องกันปัญหาด้านไฟฟ้า เช่น เซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker) เครื่องปรับแรงดันไฟฟ้า (Voltage Stabilizer หรือ AVR) เครื่องสำรองไฟ (Uninterruptible Power Supply หรือ UPS) ที่ช่วยป้องกันแรงดันไฟตก ไฟดับเมื่อฟิวส์ขาด รวมถึงปลั๊กไฟกันกระชาก อุปกรณ์ป้องกันไฟกระชาก อุปกรณ์ฉุกเฉิน และอุปกรณ์เสริมอื่นๆ อีกมากมายจาก Chuphotic
เพื่อช่วยให้เข้าใจเกี่ยวกับฟิวส์มากขึ้น เราได้รวบรวมคำถามพร้อมตอบทุกข้อสงสัย ดังนี้
ฟิวส์ระเบิดเกิดจากอะไร?
ฟิวส์ระเบิดเกิดจากกระแสไฟฟ้าเกินหรือไฟช็อตภายในวงจร ซึ่งอาจมาจากใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีโหลดสูงเกินกำลังของฟิวส์ หรือต่อสายไฟผิดวิธี หากเกิดบ่อยควรตรวจสอบระบบไฟโดยช่างผู้เชี่ยวชาญ เพื่อป้องกันความเสียหายต่ออุปกรณ์อื่นและอันตรายจากไฟฟ้าช็อต
ฟิวส์ขาดใช้อะไรแทนได้บ้าง?
ควรเปลี่ยนเป็นฟิวส์ที่มีค่ากระแสและแรงดันเท่ากัน ไม่ควรใช้ลวดหรือโลหะแทน เพราะอาจทำให้เกิดไฟไหม้หรืออุปกรณ์เสียหายได้ หากต้องการป้องกันปัญหาซ้ำซาก อาจเปลี่ยนมาใช้เซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker) สามารถรีเซตได้เมื่อเกิดกระแสเกิ
อุปกรณ์ที่ช่วยป้องกันฟิวส์ขาดมีอะไรบ้าง?
อุปกรณ์ที่ช่วยลดปัญหาฟิวส์ขาด ได้แก่ เซอร์กิตเบรกเกอร์ เครื่องปรับแรงดันไฟฟ้า (AVR) และเครื่องสำรองไฟ (UPS) ช่วยควบคุมแรงดันและป้องกันไฟตกหรือไฟเกินได้